Archive
Het kan je ineens overvallen. Je wordt onredelijk boos, overdreven verdrietig of onverklaarbaar angstig. Het gevoel is echt, maar is ook een beetje buitenproportioneel. De emoties zijn groter dan eigenlijk bij de situatie past. Het belemmert je en het begint je ook te irriteren.
Wanneer word ik nou eindelijk eens volwassen?
Je bent inmiddels al lang volwassen maar verandert in die stampvoetende kleuter als je je zin niet krijgt. Of misschien zie jij er enorm tegenop om je mond open te doen op je werk. Terwijl je inmiddels al 46 bent en nota bene leidinggevende. ‘Waarom kan ik niet gewoon voor mezelf opkomen?’
Het overvalt je soms en dan voel en gedraag je je weer als vanouds. Als vanouds: het woord zegt het eigenlijk al. Met NLP Tijdlijn oefeningen kun je hiernaar kijken.
Voorbeeld:
Een paar jaar geleden deed ik de opleiding familieopstellingen. Ik was super enthousiast en leergierig.
Maar steeds als de trainer vroeg: ‘Wie wil deze opstelling begeleiden?’ deed ik net of ik het niet hoorde. Ik keek weg of bladerde in mijn aantekeningen. Tot iemand anders zich aanbood.
Ik voelde diep van binnen opluchting: ‘Hè gelukkig, die beurt gaat aan mij voorbij….ik hoef niet…’
Daarna baalde ik stevig van mezelf: ‘Wat ben ik nou voor een struisvogel? Ik ben hier voor mezelf, ik wil dit graag leren, dit is mijn kans. Ik sta inmiddels voor de groep en geef zelf trainingen…’ Wat gebeurt hier?
Helen op de tijdlijn
Onbewust herinnert een situatie je aan iets soortgelijks van vroeger. Je wordt getriggerd en ineens is het alsof je weer twaalf bent. Je voelt dat ongemak van je jongere zelf weer en je handelt ook als zodanig. Terwijl je inmiddels allang volwassen bent!
Wat zou het lekker zijn als je zonder oude ballast in het leven kunt staan. Gewoon de dingen durven doen die je graag wilt. Op een volwassen manier je mening geven zonder je klein te maken of te gaan pleasen.
Gelukkig zijn er mooie NLP-oefeningen om dit stuk te helen. Bijvoorbeeld op de tijdlijn.
Wat is een NLP tijdlijn?
Ons onbewuste slaat al onze herinneringen op en bewaart die chronologisch. Als een soort fotoalbum van je leven. Vergelijk het maar met de tijdlijn op Facebook.
Ieder mens heeft een denkbeeldige tijdlijn. Het is een metafoor die staat voor de manier waarop jouw brein je heden, verleden en toekomst organiseert.
Je tijdlijn loopt vanaf je conceptie tot aan je dood. Je zet van jongs af aan herinneringen op je tijdlijn. Echter, met het benul van de leeftijd die je toen had!
Sommige gebeurtenissen waren heftig voor je. En met de emoties gekoppeld aan die ervaring van toen ga je je leven in. Daarop baseer je volgende ervaringen.
Het kan hierbij gaan om grote traumatische ervaringen maar vaak gaat het ook om kleinere dingen die jij toen, als traumatisch hebt ervaren: Je werd gepest op het schoolplein. Je ouders werden boos als je je bord niet leeg at. Jij kreeg op je kop toen je broertje iets stuk had gemaakt.
Het was niet leuk. Misschien was het zelfs afschuwelijk. De ervaring kun je niet meer veranderen, maar je hebt het wel overleefd en je bent er sterker uit gekomen.
Vandaag de dag kom je situaties tegen die je onbewust herinneren aan gebeurtenissen die jij als spannend, verdrietig of gevaarlijk hebt opgeslagen op je tijdlijn. De ogen van je baas doen je misschien denken aan die van je vader als hij boos was. De stem van je partner of het gedrag van een collega triggert ineens iets met een broer of zus. In je huidige opleidingsgroep zit iemand die net zo irritant doet als die vroegere klasgenoot.
Daarom kun je soms zo buitenproportioneel reageren. Je reageert op de situatie nu, vanuit de emotie van toen. Dat gaat onbewust.
Het kan enorm helpen om die jonge ervaring op te sporen en te helen. Tijdens een tijdlijn oefening kun je die emoties transformeren. Je kijkt met volwassen ogen en met de wijsheid van nu, naar die ervaringen van toen. Je kunt letterlijk tegen je jongere zelf zeggen dat het allemaal goed is gekomen met jou.
De heftigheid ontladen
De ervaring zelf kun je niet veranderen. Maar wel de manier waarop de herinnering is opgeslagen. Je haalt de lading eraf. En dat heeft invloed op soortgelijke latere herinneringen en toekomstige ervaringen.
En daar heb je in het dagelijks leven veel profijt van. Mensen kunnen enorm opknappen van een tijdlijntje.
Voorbeeld:
Zelf heb ik tijdens een NLP tijdlijn oefening gezocht naar die spanning als ik iets moest presteren in een groep mensen: dat onzekere ‘ik durf niet…’ gevoel.
Ik kwam terecht op de kleuterschool, een van de eerste dagen. Vreemde kindjes wilden met mij spelen. Ik wist niet wat er van mij verwacht werd. Dat heb ik als heel onveilig ervaren en opgeslagen. Het was de basis voor vele volgende ervaringen op schoolpleinen en schoolreisjes. Ik heb niet zo’n leuke schooltijd gehad. Terwijl ik goed kon leren.
Op de tijdlijn heb ik dit kunnen zien. En ik heb tegen mijn jongere zelf gezegd dat het helemaal goed is gekomen.
Door die eerste ervaring te helen, zullen de emoties van navolgende ervaringen ook milder worden. En, dat is zo gaaf: ook de ervaringen in het heden en in je toekomst. Je stapt daarna vol vertrouwen de toekomst in.
Niet wroeten in het verleden
Soms zijn mensen bang voor wat ze tegenkomen. Ze willen liever niet wroeten in het verleden. Een trauma wil je immers niet opnieuw meemaken. Ik kan je gerust stellen: je hoeft de nare ervaring niet te herbeleven. Juist niet! Je kijkt er van een veilige afstand naar. Met alle hulpbronnen die je nu tot je beschikking hebt.
Toveren met tijdlijnen
Klinkt je dit allemaal wat zweverig in de oren? Dat kan ik me best voorstellen. Je kunt het zo zweverig of zo nuchter krijgen als je het wilt. Zoveel mensen, zoveel mogelijkheden. Ook dat is zo gaaf met de tijdlijn. De variaties zijn eindeloos. Je kunt je verleden opschonen, vergeten talenten weer herinneren, een doel planten in de toekomst en anderen begeleiden. Het effect is magisch: Je kunt toveren met tijdlijnen.
Nieuwsgierig naar NLP?
Werken met tijdlijnen is een onderdeel in de NLP Practitioner opleiding en de NLP Master Practitioner opleiding.
Heb je een specifieke situatie waar je mee wilt werken, dan kan ik een tijdlijn oefening met je doen in een individueel coach traject.
Neem gerust contact op, dan bespreken we de mogelijkheden. Ik denk graag met je mee.
Nieuwsgierig geworden?
Ik kan jou helpen de regie te nemen over hoe jij je voelt. Zodat jij gaat snappen hoe je dat doet. En al die technieken en modellen zoals NLP, geweldloze communicatie en systemisch werk zitten in mijn rugzak en helpen ons daarbij.
Een kennismakingsgesprek is vrijblijvend.
Vijf stijlen om energie in een groep te managen
Je moet een presentatie geven en je publiek sukkelt weg: mensen gapen, kijken glazig of knikkebollen: niet erg fijn voor je zelfvertrouwen als spreker.
Of je staat voor de groep en het is onrustig. Je hebt net een oefening uitgelegd maar er gonzen nog veel vragen en iedereen kletst door elkaar.
Als je het lastig vindt om voor een groep te spreken of om een groep in het gareel te houden, lees dan even verder.
Juf Elly
Het is al lang geleden dat ik mijn zoon naar de kleuterschool bracht. Naar een klas vol krioelende, pratende, lachende, huilende, lawaaiige kleuters. Zo’n groep waarin je gemakkelijk overprikkeld raakt en zelf ook steeds harder gaat roepen om contact te krijgen. Herkenbaar? Voor mij, toen zeker, wel.
Juf Elly, de juf van mijn zoon ging dan juist fluisteren of heel zachtjes een liedje zingen, net zolang tot iedereen stil was. Ik kon daar met grote bewondering naar kijken.
Inmiddels sta ik regelmatig voor de groep en weet ik hoe je de aandacht van je publiek kunt trekken of vasthouden en hoe je de energie kunt sturen.
Virginia Satir
Virginia Satir (1916 – 1988) was een befaamd gezinstherapeute en veel NLP technieken zijn mede van haar afkomstig.
De Satir stijlen
Virginia Satir onderzocht hoe mensen reageren op stressvolle situaties binnen de gezinnen waar zij werkte. Ze ontdekte daar vijf verschillende reactiepatronen in: houdingen waar mensen in chaotische situaties automatisch inschieten.
Op deze vijf houdingen zijn de Satir-stijlen gebaseerd en deze kun je gebruiken in je training of presentatie om de energie in je groep te managen. Zo kun je de aandacht trekken of afleiden, mensen ‘erbij’ houden of juist de boel kalmeren als er onrust is.
De vijf stijlen zijn:
De blamer: In de gezinnen van Satir was dit degene die ging beschuldigen. Deze houding kun je gebruiken als je een punt wilt maken. Je wijst met je vinger en benadrukt iets wat belangrijk is. Je wilt dat je groep dit echt onthoudt!!
De placater: Deze houding is eerder verontschuldigend, nederig: “Ik kan er ook niets aan doen, ik heb het niet verzonnen, ik heb er niets mee te maken”. Je haalt hiermee de aandacht van jou als persoon af. Jij kunt niet de ‘schuld’ krijgen… het ligt aan de stof, de school, de ontdekker…..
De distracter: In chaos-gezinnen is dit de clown. Het kind wat grapjes gaat maken om de spanning af te leiden. Als trainer mag je hier even lekker ontregelen. Maak gekke sprongen, grappen, doe iets totaal onverwachts. Reken maar dat je groep acuut wakker en alert is en in een andere stemming komt.
De computer: Emotieloos. Het gevoel is uitgeschakeld. De computer spreekt de ratio aan en benoemt de feiten. Afstandelijk. “Dit is hoe het zit”.
De leveler: De leveler weet wat er nodig is, wekt vertrouwen, rustig, evenwichtig en in balans. “Rustig maar, ik leg het nog een keer uit. Het komt goed”.
Ook leren hoe je energie in een groep kunt managen?
In de NLP Master Practitioner die dit najaar start, behandel ik de Satir-stijlen. Als je meedoet, leer ik je ook de bijbehorende lichaamshouding en tonaliteit zodat jij congruent in al deze rollen kunt stappen. Zeker weten dat je je toehoorders op het puntje van hun stoel krijgt!
Nieuwsgierig geworden?
Ik kan jou helpen de regie te nemen over hoe jij je voelt. Zodat jij gaat snappen hoe je dat doet. En al die technieken en modellen zoals NLP, geweldloze communicatie en systemisch werk zitten in mijn rugzak en helpen ons daarbij.
Een kennismakingsgesprek is vrijblijvend.
Heb jij dat ook? Van die aapjes op je schouder? Ze zijn er zomaar op gesprongen. Je weet niet eens van wie ze zijn. Ze fluisteren in je oor wat je allemaal niet mag vergeten. Ze schreeuwen wat je allemaal nog MOET doen. Ze spreken je verantwoordelijkheidsgevoel aan. Het is druk op jouw schouders. Soms voel je je schuldig, terwijl je er niets mee te maken hebt. En dan offer je je maar weer op. Je doet het, allemaal, automatisch. Want als jij het niet doet, wie doet het dan?
Hee, haal die aap eens van je schouder!
Ben jij ook zo’n secretaresse, die het altijd allemaal oplost? Die verpleegkundige of arts die haar vrije dag opoffert zodat het dienstrooster weer klopt? Je voelt een ‘nee’ maar je zegt weer ‘ja’. Maak jij ’s avonds thuis nog even snel die klus af? Vang jij die zaken op die anderen hebben gelaten? Voorzie jij de problemen die ontstaan als niemand ingrijpt? Maar ben jij daar eigenlijk wel klaar mee? Ben je moe en vraag je je weleens af: ‘Wat ben ik nou eigenlijk aan het doen?’
Ik snap het helemaal. Zo was ik ook. Maar haal eens even diep adem en vraag aan jezelf: ‘Wiens aapje is het?’
Ze zijn helemaal niet van jou
Eerst was het nog wel leuk. Je bent dienstbaar, een kei in het organiseren en het oplossen van problemen. Je helpt graag. Het is je kwaliteit maar ook je valkuil. Je bent zo gewend om in allerlei gaten te springen. Je doet dat automatisch. Want je voelt je overal verantwoordelijk voor. En luistert naar de aapjes op je schouders die helemaal niet van jou zijn.
Apen-bruggetje
Als jij aantrekkelijk bent voor aapjes van anderen heb ik een mooi ezelsbruggetje voor je. (Of zullen we dit vanaf nu een apen-bruggetje noemen 😊?)
Als je een vraag krijgt, of als er een aap op je schouder springt, vraag je dan af: ‘Moet ik dit nu doen?’ En herhaal dit zinnetje met steeds de klemtoon op het volgende woord:
Moet ik dit nu doen?
Moet ik dit nu doen?
Moet ik dit nu doen?
Moet ik dit nu doen?
Moet ik dit nu doen?
Moet je het doen? Het woordje ‘moeten’ legt onbewust veel druk op ons. Doe je het, automatisch omdat het zo hoort, omdat het ‘moet’? Of is het een keuze, iets dat je wilt doen omdat je het belangrijk vindt? Voel maar hoe je energie dan verandert.
Moet Jij het doen of moet of kan iemand anders het ook doen? Van wie is het probleem? Bij wiens taken- en functiepakket hoort het? Kan je de taak delegeren?
Moet je Dit doen of moet of kan er iets anders gebeuren? Heeft dit prioriteit of zijn er andere taken die nu belangrijker zijn?
Moet het Nu of kan het later? Heeft het echt gierende spoed of kun je het inplannen op een ander moment?
Moet je het Doen of kun je het laten?
Mijn eigen aapjes
Als secretaresse sprong ik ook altijd, overal in. Ik wilde iedereen helpen, redden zelfs. Onbewust, soms zelfs ongevraagd. Dienstbaar en behulpzaam, dat was ik zo gewend. Maar ik nam veel te veel hooi op mijn vork. Het resulteerde bijna in een burn-out.
Het was een grote eyeopener: toen ik ziek werd, draaide de toko gewoon door.
Problemen losten zich op of waren ineens geen probleem meer. Collega’s namen dingen over. De aapjes verdwenen of waren het zelf gecreëerde aapjes?
Na-apen
Ik ging me afvragen waarom ik zoveel stress en werkdruk ervaarde, terwijl mijn collega daar helemaal geen last van had. Zij deed precies hetzelfde werk. Blijkbaar deed ik zelf iets waardoor ik last had van aapjes. Wat deed mijn collega (of wat deed zij niet) waardoor zij ontspannen haar werk kon doen? Wat kon ik van haar leren? Door te onderzoeken hoe anderen iets doen, kun je jezelf ander gedrag (aan)leren. Model-leren noemen we dit proces.
Leer je apen kennen
Je ‘doet’ een patroon. Vaak ‘doe’ je dit al van jongs af aan. Je bent gewend aan aapjes op je schouder. Als je weet waar je patroon vandaan komt, kun je het veranderen. Je familiegeschiedenis, je opvoeding en gebeurtenissen in je jeugd kunnen een rol spelen. Gedrag veranderen is best lastig. Maar als je de oorzaak van je patroon herkent, wordt het gemakkelijker.
Leer apen temmen
Heb jij ook last van aapjes? Vang jij makkelijk aapjes van anderen en is dat een last op je schouders? Werk-aapjes en privé-aapjes. Wil jij leren die aapjes te herkennen en van je af te schudden?
Het geeft je rust en zelfvertrouwen als jij leert apen temmen.
Een NLP-opleiding geeft je inzicht in jouw aapjes: jouw rol, je taken, je kwaliteiten en je valkuilen. Je leert beter communiceren en ‘nee’ zeggen tegen andermans aapjes. Je krijgt meer zelfvertrouwen. Je weet wat je behoeftes zijn en kunt deze uiten. Feedback geven en ontvangen, wordt gewoon en niet meer iets om wakker van te liggen.
Nieuwsgierig geworden?
Ik kan jou helpen de regie te nemen over hoe jij je voelt. Zodat jij gaat snappen hoe je dat doet. En al die technieken en modellen zoals NLP, geweldloze communicatie en systemisch werk zitten in mijn rugzak en helpen ons daarbij.
Een kennismakingsgesprek is vrijblijvend.
‘Moet je haar nou zien zitten…’ Au, die opmerking verwachtte ik niet. Ik was zo trots en wilde het zo graag aan mijn ouders laten zien maar deze reactie deed me dichtklappen.
Ik was tien jaar en zat in de keuken te wachten tot Papa en Mama zouden komen. Dan kon ik ze laten zien wat ik had gekregen van Chica, onze Spaanse buurvrouw. Een bijzonder Spaans koekje, verpakt in een mooi knisperend papiertje. Ik mocht het uitkiezen uit een doos vol van die prachtige verpakte lekkernijen. Voorzichtig nam ik deze schat mee naar huis om trots te laten zien wat ik had gekregen.
Ik zat met dat koekje in mijn hand, alsof het een breekbaar kuikentje was. Vol verwondering keek ik ernaar ….
Toen ze binnenkwamen hoorde ik Papa tegen Mama zeggen: ‘Moet je haar nou zien zitten…’
Dat was niet de reactie die ik verwachtte. Hier hoorde ik afkeuring in: overdreven tuttebel.
In die schrik en teleurstelling van dat moment sloot ik me af. Misschien herken je dat wel. Alsof je in een split second, een muurtje optrekt waarachter zo’n opmerking jou niet kan raken. Een deel van mijn masker ontstond daar.
Hoe maskers ontstaan
We maken in ons leven veel van dit soort momenten mee. Ik had blijkbaar iets stoms gedaan. Maar hoe ik me dan wel moest gedragen wist ik niet.
Je bent kind. Je weet nog niet hoe het moet of wat men van je verwacht.
Achteraf is dit natuurlijk een tamelijk onschuldig voorval. En toch kan een enkele opmerking van een ouder, een leraar of willekeurig iemand veel impact hebben op je verdere ontwikkeling.
Met de beste bedoelingen
Ik ben opgegroeid in een veilig en zorgzaam gezin. De bedoeling van mijn vader was positief. Doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg. Daarmee kom je het verst in je leven. Dat getut met dat koekje vond hij blijkbaar overdreven.
Uit eigen ervaring wijs geworden en met de beste bedoelingen voedde hij ons op zonder theatrale aanstellerij.
Gevormd door je verleden
Ik denk nog regelmatig terug aan deze gebeurtenis. Inmiddels weet ik hoe je gevormd wordt door je verleden en hoe oudzeer nog steeds bijdraagt aan je reacties als je al lang volwassen bent. Het beïnvloedt onbewust je mening, je emoties en je communicatie.
Deze zomer zag ik in Spanje de bewuste koekjes in een supermarkt. Ik vind ze nog steeds prachtig. Ondanks de onhandige opmerking van Paps blijft het een dierbare herinnering aan mijn lieve Spaanse buurvrouw Chica.
We hebben allemaal een masker opgebouwd: muurtjes, het zijn de automatische reacties op pijnlijke voorvallen in onze jeugd.
Toen was dat nuttig. Je masker beschermde je en hielp je opgroeien. Je masker is ook je karakter geworden. Het vormt je. Het maakt jou uniek: je gedrag, je overtuigingen, je kwaliteiten en je valkuilen.
Tijd om te ont-maskeren
Nu je volwassen bent, heb je dat masker niet meer nodig. Toch schiet je bij bepaalde triggers automatisch in je oude gedrag. Je voelt je weer als dat kind van toen. Je maakt je klein en onzichtbaar. Of misschien ga je juist stoer doen of sarcastische grappen maken. Of je aanpassen aan hoe het hoort. Maar je wilt anders kunnen reageren: volwassen. Het is tijd om te ont-maskeren.
In de NLP Master opleiding transformeren we de oude overtuigingen die horen bij jouw masker. De maskers zijn afgeleid van de karakterstructuren, een oude maar nog steeds actuele theorie. In de NLP Master opleiding combineer ik dit met de kindconclusies. In twee boeiende dagen leer jij jouw masker kennen en ga je ont-maskeren.
Nieuwsgierig geworden?
Ik kan jou helpen de regie te nemen over hoe jij je voelt. Zodat jij gaat snappen hoe je dat doet. En al die technieken en modellen zoals NLP, geweldloze communicatie en systemisch werk zitten in mijn rugzak en helpen ons daarbij.
Een kennismakingsgesprek is vrijblijvend.
Hoe ga je om met pijnlijke herinneringen uit je jeugd? Als beelden blijven knagen, verander dan je beeld.
Daar sta ik, in mijn gele jas. Het is de eerste winter na onze verhuizing van de Randstad naar Groningen. Ik ben twaalf. Er ligt ijs op het Damsterdiep en we gaan met het hele gezin schaatsen. Papa maakte deze foto. Ik vond hem bij Mama in een laatje. In een envelop met kiekjes die nooit het album hebben gehaald. Deze foto heb ik nog nooit gezien en het beeld ontroert me.
Jeugdherinneringen
Die jas. Een zelf genaaide wollen jas. Wat ben ik erom gepest op school. Ik vond gemene briefjes verstopt in de zakken van die gele jas.
Ik heb weinig herinneringen aan mijn jeugd maar ik vond mijn schooltijd verschrikkelijk. Leren ging goed maar ik was niet zo handig in omgang met andere kinderen. Het was voer voor een pest carrière.
Wat moest ik doen en laten? Wat moest ik dragen? En wie moest ik zijn om erbij te horen in de klas? Ik wist het niet. Het pesten en het ongemak heeft veel impact gehad.
Deze ervaringen hebben mij gevormd. Een trauma wil ik het niet noemen. Zo erg was het nou ook weer niet. Thuis was een veilig nest. Ik heb een warme jeugd gehad. Toch heeft mijn schooltijd veel gevolgen gehad voor mijn ontwikkeling. Hier is onzekerheid en ongemak ontstaan. Het is een litteken geworden.
Nu ik terugkijk naar deze foto vind ik hem hartstikke leuk. Zelfs die gele jas. Gele jassen zijn weer hip tegenwoordig.
Overigens viel Papa na dit Kodak momentje hard op het ijs. Zijn schaats kwam in een scheur terecht. Hij had veel pijn en in het ziekenhuis bleek zijn jukbeen gebroken. Er werd een ijzerdraadje ingezet om het bot bij elkaar te houden. Daar had hij later geen last meer van. Behalve als het ging vriezen. Dan deed dat draadje weer pijn. Een wond geneest. Het litteken blijft. En soms schrijnt het weer.
Net als een pest-verleden. Ik ben hartstikke goed terechtgekomen. En toch, soms ineens, in groepen mensen, kan ik het lastig vinden om erbij te horen. Dan voel ik mij erbuiten staan. Of ik kies zelf voor een rol buiten de groep. Die blijft het gemakkelijkst en voelt vertrouwd. In groepen schrijnt het litteken soms nog.
Nieuwe beelden creëren met NLP
Toch gek hoe zo’n herinnering vervormt in de loop van de tijd. Die gele jas was een naar beeld van een enorm foute jas. Nu ik ouder ben, kijk ik toch anders naar die jas. Eigenlijk vind ik hem nu wel leuk.
Achteraf, viel dat pesten misschien ook wel mee. Waren de briefjes in mijn jaszak minder gemeen als ze toen leken. In al mijn ongemak en met het onvermogen van een meisje van twaalf heb ik die herinnering zo opgeslagen.
Er zijn mooie NLP-technieken waarbij je het beeld, zoals je dat hebt opgeslagen, verandert. Daardoor verandert de beleving. Misschien wil je het beeld in je hoofd groter maken, of juist kleiner. Misschien wil je het (een andere) kleur geven of als zwart wit foto opslaan. Je kunt ook het hele beeld vervangen of er een geluid aan toevoegen.
Er zijn dingen gebeurd in het verleden en er zullen dingen gebeuren in de toekomst. In het heden geef jij dit weer aan jezelf in beelden, geluiden, gevoelens, geuren, kleuren en gedachten. In jouw hoofd heb jij de regie. Zo word jij de regisseur van jouw leven.
Als tijd de wonden niet heelt
Ze zeggen weleens: Tijd heelt alle wonden. En soms is dat zo. Maar als lastige beelden blijven knagen, kun je die met NLP-oefeningen herschrijven. De gebeurtenis blijft, maar na zo’n oefening is de lading eraf. De emoties die bij die oude ervaring horen, komen nooit meer terug.
Net als die winters uit mijn kindertijd, vrees ik.
Vind jij dit interessant en wil je leren hoe je dit doet? Misschien is een NLP-opleiding dan leuk voor jou. Reageer gerust op deze mail om een vrijblijvend kennismakingsgesprek in te plannen.
Nieuwsgierig geworden?
Ik kan jou helpen de regie te nemen over hoe jij je voelt. Zodat jij gaat snappen hoe je dat doet. En al die technieken en modellen zoals NLP, geweldloze communicatie en systemisch werk zitten in mijn rugzak en helpen ons daarbij.
Een kennismakingsgesprek is vrijblijvend.
Hoe slaan we informatie op? Op school wordt ons dat niet geleerd. Als kind al, proppen wij van alles in ons hoofd. Als je dat niet handig doet, kun je chaos in je hoofd ervaren of moeite hebben met leren. Logisch dat op een gegeven moment je hoofd te vol is.
Met de MatriXmethode kun je je hoofd opruimen en kun je leren hoe je informatie kunt ordenen. Je maakt (denkbeeldig) een blijvend systeem. Ook zetten we de MatriXmethode in bij onverwerkte emoties, bij trauma en bij onverklaarbare pijnklachten.
De achtergrond (vanuit NLP)
Onze zintuigen spelen een belangrijke rol bij de informatieverwerking.
We zien, horen, voelen, ruiken en proeven. Al deze informatie wordt opgeslagen in ons brein.
Afhankelijk van je voorkeur sla je informatie op in:
- beelden
- geluiden
- gevoelens
- geuren
- smaken
- gedachten
NLP noemt deze zintuiglijke informatie: modaliteiten.
Die modaliteiten kun je weer onderverdelen in kleinere brokjes informatie: de submodaliteiten.
Een gebeurtenis is neutraal. De manier waarop je het opslaat, je strategie, bepaalt hoe je het ervaart. Zo kan het, qua beleving, nogal wat uitmaken of een beeld stilstaand of bewegend is opgeslagen, ver weg of dichtbij, in kleur of zwart-wit. Hetzelfde geldt voor geluid. Is dat hard of zacht, snel of langzaam, ritmisch, hard, staccato, schel? Hoe jij het opslaat, is bepalend voor hoe het voor je voelt.
Het schaamrood op de kaken
Ik heb ooit een aanrijding gehad met de auto. Op een onhandige Belgische rotonde. Het bleef gelukkig bij wat blikschade en vooral veel schaamrood op mijn kaken.
Toch had de gebeurtenis wel impact. Ik was flink geschrokken en vooral ’s nachts, hoorde ik steeds weer het geluid van die krakende motorkap. Alsof er heavy metal werd gedraaid in mijn hoofd.
Tegen de tijd dat de schade was afgehandeld en de motorkap vervangen, werd het geluid in mijn hoofd ook stil en de herinnering niet meer zo heftig. De gebeurtenis is nog slechts een anekdote op verjaardagen als het gaat over autorijden in België.
In je geheugen gegrift
Maar soms gaat zo’n geluid niet vanzelf weg. Het beeld blijft in je geheugen gegrift of je proeft nog steeds die nare smaak. Vooral tijdens gebeurtenissen met grote emotionele impact is vaak slechts een enkel fragment, heel bepalend voor de belevenis. Zowel bij positieve als bij negatieve ervaringen.
Misschien herinner jij je nog de smaak van die plaatselijke lekkernij tijdens een vakantie? De muziek waarop je danste met je grote liefde? De geur van pasgeboren puppies? Als je het beeld van je spelende kind weer voor je ziet, word je direct weer blij.
Met dit soort positieve ervaringen gaan mensen doorgaans niet naar de therapeut of coach. Maar bij negatieve ervaringen kunnen beelden, geluiden of geuren als een trigger werken en een vervelend gevoel weer oproepen.
Regisseur van je eigen hoofd
Je verandert iets aan hoe je een ervaring hebt opgeslagen. Daardoor verandert ook je gevoel erover. Als een soort regisseur die aan de knoppen draait, maak je zo een mooie ervaring nog intenser. Een negatieve ervaring maak je minder heftig.
Binnen de NLP opleidingen leer je werken met deze submodaliteiten. Je wordt regisseur van je eigen film, je eigen hoofd, je eigen leven.
De MatriXmethode is onder andere gebaseerd op deze NLP techniek.
Zonder herbeleving
Het positieve en unieke van de MatriXmethode is dat je niets hoeft te vertellen over de ervaring. Dit voorkomt het herbeleven en verder verdiepen van nare gevoelens en trauma.
De coach stelt neutrale vragen over hoe je een gebeurtenis hebt opgeslagen: als beeld, geluid, gevoel of gedachte. Hij of zij begeleidt je naar het vervelendste fragment en laat je dat ontladen.
En het bijzondere is: als je dat ene bepalende fragment ontlaadt, verandert de lading van de hele gebeurtenis. Zonder herbeleving! Want je hoeft niets te vertellen over de gebeurtenis.
Dat is waarom ik zo enthousiast ben over de MatriXmethode. Vaak zijn een of twee gesprekken al voldoende.
De MatriXmethode is ontwikkeld door Ingrid Stoop. Op Youtube zijn veel filmpjes te vinden met demonstraties.
Nieuwsgierig geworden?
Ik kan jou helpen de regie te nemen over hoe jij je voelt. Zodat jij gaat snappen hoe je dat doet. En al die technieken en modellen zoals NLP, geweldloze communicatie en systemisch werk zitten in mijn rugzak en helpen ons daarbij.
Een kennismakingsgesprek is vrijblijvend.
Je persoonlijke stappenplan voor succes
Een strategie is de manier waarop je dingen doet en bestaat uit een opvolgend aantal kleine stappen. Als jij onhandige dingen doet met ongewenst resultaat, is het nuttig om te kijken welke stappen jij precies doet.
Onhandige strategie
Het overkomt me regelmatig. Dat ik op het station in Groningen mijn fiets niet meer terug kan vinden. Heel onhandig. Herken jij het? Hoe doe jij dat? Hoe onthoud jij waar je je fiets hebt geparkeerd? Of je auto in een grote parkeergarage? Je plek in de bioscoop of het theater?
Bij navraag blijkt dat mensen daar verschillende manieren voor hebben. De een maakt er (in gedachten) een foto van. De ander telt het aantal stappen, verzint een associatie of dreunt intern een riedeltje op.
Je persoonlijke stappenplan: Hoe doe je wat je doet?
We hebben ‘strategieën’ voor hoe we dingen doen. Al onze dagelijkse activiteiten zijn opgebouwd uit kleine (denk)stapjes: een persoonlijk stappenplan. Nu klinkt een plan redelijk bedacht. Echter meestal zijn je strategieën onbewust.
Hoe lukt het jou bijvoorbeeld om dingen te onthouden, om ’s morgens fris en fruitig op te staan? Hoe beslis je wat je koopt? Hoe word je verliefd? Hoe raak je gemotiveerd?
Wanneer je je strategie kent voor iets waar je goed in bent, of misschien juist voor iets waar je niet goed in bent, heb je een waardevolle tool in handen om gedrag te veranderen.
Hoe zit het precies?
Van jongs af aan ontwikkelen we strategieën voor bepaald gedrag: succesvol of juist onsuccesvol gedrag. Als je iets heel vaak doet op een bepaalde manier raakt het proces geautomatiseerd en wordt het onbewust.
Daardoor herken je niet hoe je steeds weer in dezelfde valkuil trapt. Of waarom jij goed bent in bepaalde dingen, voor jou is dat heel normaal.
We hebben strategieën voor van alles. Voor verliefd worden. Hoe we aankopen doen. Voor je ongelukkig voelen, voor motivatie, voor in de problemen raken.
Strategieën uitzoeken
Heel handig dus om uit te vinden welk stappenplan jij precies gebruikt. Welke denkstappen je volgt. Zowel bij de succesvolle handelingen als bij de valkuilen.
Strategieën zijn opgebouwd uit zintuiglijke ervaringen en kennen een bepaalde volgorde.
Je kunt de strategie van iemand onderzoeken. De coach of begeleider vraagt wat er als eerste gebeurt als je met bepaald gedrag start. Wat je dan ziet, hoort, voelt of denkt. En wat gebeurt daarna, en daarna? Komt er een beeld, geluid, gevoel of een gedachte?
Je strategie herhalen bij succesvol gedrag
Als je je strategie kent, kun je dit herhalen en ook inzetten bij andere acties, waar je eenzelfde resultaat wilt bereiken. Je kunt ook een strategie van iemand anders uitvragen en overnemen als die iets kan wat jij ook graag wilt kunnen. (Binnen NLP noemen we dit modelleren).
Mijn onthoud-strategie
Mijn fiets was ik dus regelmatig kwijt op station Groningen. Maar mijn telefoonnummer, een bankrekeningnummer of pincode, kan ik goed onthouden. Hoe doe ik dat?
Ik ontdekte dat ik nummers onthoud door ze als het ware intern te ‘zingen’. Ik zeg ze een aantal keer tegen mezelf, zodat ik het hoor, soms gekoppeld aan een melodietje. Als ik nu mijn fiets parkeer, onthoud ik het nummer dat op het rek staat door dat nummer een aantal keren tegen mezelf te zeggen. En dat werkt voor mij. Het scheelt een hoop zoeken.
Je strategie wijzigen bij onsuccesvol gedrag
Als je merkt dat één van de stappen steeds zorgt voor een negatief resultaat, kun je die ene stap wijzigen zodat het een ander, gewenst resultaat oplevert.
Je haalt een stap weg en vervangt die door een andere, meer kansrijke stap. (Eigenlijk net alsof je een recept aanpast). Vervolgens oefen je dit direct een aantal keer zodat je brein de kans heeft een nieuw paadje te creëren en er een nieuwe onbewuste strategie kan ontstaan.
Voorbeeld
Ik heb een hekel aan opstaan en start mijn dag vaak chagrijnig. Toen ik mijn strategie liet uitvragen, bleek dat ik eerst de wekker HOOR. Ik ZIE dat het nog donker is en DENK: “Gatver, ik heb geen zin om eruit te gaan”. Die gedachte herhaal ik vervolgens in mijn hoofd en HOOR ik mezelf steeds zeggen. Daar kwam het rotgevoel vandaan.
Het chagrijnige gevoel komt dus niet door het HOREN van de wekker en ook niet door mijn GEDACHTE maar door de interne dialoog direct daarna. Toen ik dat doorhad, kon ik die stap veranderen. Als ik nu de wekker HOOR en DENK: “Gatver…” zeg ik bewust tegen mezelf: “Een nieuwe dag, wat ga ik doen vandaag?” Het levert een ander gevoel op en maakt opstaan een stuk prettiger.
Nieuwsgierig hoe jij dat doet?
Welke onbewuste strategie zorgt er bij jou voor dat je steeds weer in bepaald gedrag vervalt? Wat zou jij anders willen doen? Of wat zou je willen leren van iemand die ergens heel goed in is?
Door iemands strategie uit te zoeken, ontdek je zijn stappenplan en dat kun jij herhalen. Het is een super waardevolle NLP techniek die je leert in de NLP Practitioner opleiding.
Nieuwsgierig geworden?
Ik kan jou helpen de regie te nemen over hoe jij je voelt. Zodat jij gaat snappen hoe je dat doet. En al die technieken en modellen zoals NLP, geweldloze communicatie en systemisch werk zitten in mijn rugzak en helpen ons daarbij.
Een kennismakingsgesprek is vrijblijvend.
Wil jij meer rust en minder gedoe?
Herken je dat je zomaar uit je slof kunt schieten? Iemand zegt iets, doet iets of kijkt zo en floep, daar ga je…. Het kan op je werk zijn of thuis: ineens word je geraakt en barst de spreekwoordelijke bom.
Of andersom. Jij bent best relaxed en je partner, collega of kind schiet ineens in de weerstand. Als door een wesp gestoken om iets wat jij zegt of doet. Je ziet het gebeuren maar hebt eigenlijk geen idee wat de aanleiding is van de commotie. Maar feit is wel dat de sfeer omslaat en je in een discussie belandt.
Stap één: Waarnemen
Als je merkt dat je weer zo aan het hakketakken bent, stop dan even, haal adem en benoem wat je waarneemt. Zonder oordeel, zonder verwijten en zonder jouw interpretaties.
Dat klinkt simpel
Ik merk in mijn workshops dat mensen die eerste stap nog niet zo gemakkelijk vinden. Want hoe doe je dat nou precies, dat waarnemen zonder oordeel? Misschien is die eerste stap wel de lastigste. Je schiet namelijk heel gemakkelijk in je valkuil. En dat is niet zo gek want dat gebeurt automatisch. Je bent het zo gewend. Je doet al zo van kinds af aan.
NLP helpt
NLP maakt je bewust van je communicatie. Het legt uit hoe het werkt in je brein. Het helpt om te snappen hoe het werkt. Een belangrijke basis is het NLP communicatiemodel:
Het NLP Communicatiemodel
Ieder mens heeft zijn eigen waarheid. We filteren de informatie die op ons afkomt op onze eigen unieke manier. Onze zintuigen spelen daarbij een rol, hoe je bent opgevoed, wat je gelooft en belangrijk vindt maar ook eerdere ervaringen en herinneringen. Allerlei onbewuste omstandigheden bepalen jouw waarneming en hoe je iets interpreteert. Dat is een onbewust en supersnel proces.
- Je herkent vast dat je sneller geïrriteerd raakt als je chagrijnig bent na een nacht slecht slapen.
- Met een knorrende maag loop je anders in de supermarkt als wanneer je net gegeten hebt: je neemt dan andere dingen waar.
- Als je bijvoorbeeld ‘harmonie’ belangrijk vindt, zul je sneller iets als een conflict beschouwen, dan wanneer je ‘competitie’ heel belangrijk vindt.
Nu je dit weet en je hier bewust van bent, kun je anders reageren
Het steekt dus best nauw, zeker als er al een conflict op de loer ligt, om zuiver te zijn in wat je waarneemt. Want wanneer jij (onbewust) je interpretaties, oordelen en verwijten communiceert, nodig je (onbewust) de ander uit dit ook te doen en zo ontstaat gemakkelijk een cirkel waarin we vanuit automatismen op elkaar reageren en het conflict in stand houden of zelfs vergroten.
Het begint altijd bij stap één
Bekijk dus heel bewust: wat precies neem je waar? Vervolgens communiceer je dit met behulp van NLP technieken. Daarom vind ik het zo belangrijk om NLP te combineren met geweldloze communicatie. NLP maakt het mogelijk. Het geeft je praktische handvatten.
Drie praktische NLP tips:
1. Voel het verschil:
“Jij verstoort steeds de les!” versus
“Ik zie dat je op je mobiel kijkt.”
“Je luistert niet naar me!” versus
“Ik zie dat je uit het raam kijkt terwijl ik tegen je praat.”
“Jullie doen nooit wat ik vraag!” versus “Ik vraag of jullie willen opruimen en ik zie speelgoed op de grond liggen.”
“Wat is het weer een puinhoop!” versus “Er staat afwas op het aanrecht en er ligt wasgoed op de grond.”
2. Vermijd vage taal
Vage hoeveelheden of tijdsaanduidingen: ‘altijd’, ‘iedereen’, ‘steeds weer’, ‘alweer’, ‘nooit’
Vage werkwoorden als ‘opjutten’, ‘verstoren’ of ‘drammen’
Vage zelfstandig naamwoorden als ‘een puinhoop’, ‘rommel’, ‘chaos’
Voor jou is het duidelijk wat het betekent.
Maar wat voor jou rommel is of een puinhoop waar je heel onrustig van wordt, kan voor de ander gewoon gezellig zijn of niet eens de moeite waard om op te merken.
3. Vanuit ‘ik’…
Communiceer de ik-boodschap:
Ik zie…, ik hoor…, ik merk…
In plaats van: Jij hebt niet opgeruimd, jij bent…, jullie zitten te klieren… enzovoorts.
Hierdoor voorkom je dat de ander in automatische afweermechanismen schiet. Hij of zij kan namelijk niet ontkennen wat jij waarneemt. Je houdt het dicht bij jezelf. Ik noem het niet voor niets ‘communiceren vanuit het hart’.
Jij maakt het verschil
Wanneer jij het verschil wilt maken, wees je dan bewust van je communicatie. Begin met het concreet specifiek maken van wat je waarneemt en gebruik daarbij de ik-boodschap. Dit helpt zowel jou als je gesprekspartner om uit de automatische, onbewuste patronen te blijven.
Dat vraagt bewustzijn en jouw initiatief om de regie te nemen. Maar je krijgt er veel voor terug, namelijk invloed op de situatie. Wanneer jij je realiseert dat het bij jou begint, dan kun jij het verschil maken. Het verschil tussen ‘alweer in gedoe terechtkomen’ en ‘weten wat je kunt doen om gedoe in de hand te houden’. Dat geeft je kracht en zelfvertrouwen.
Nieuwsgierig geworden?
Ik kan jou helpen de regie te nemen over hoe jij je voelt. Zodat jij gaat snappen hoe je dat doet. En al die technieken en modellen zoals NLP, geweldloze communicatie en systemisch werk zitten in mijn rugzak en helpen ons daarbij.
Een kennismakingsgesprek is vrijblijvend.
Dilemma’s
Innerlijke conflicten. Aan de ene kant wil je iets maar aan de andere kant wil je iets niet of iets heel anders. Soms kom je er niet uit: dan heb je een dilemma. Het klinkt alsof er twee stemmetjes tegen je praten. Alsof er een duiveltje en een engeltje op je schouders zitten.
Innerlijke ‘ikken’
Ons zelfbewustzijn bestaat uit verschillende delen. Zo horen veel mensen de stem van hun innerlijke criticus. Misschien herken jij een avonturier in je, een klein meisje of kwajongen, een pleaser of perfectionist. Let maar eens op je taalgebruik, hoe jij je innerlijke ‘ikken’ noemt.
Innerlijke delen
Soms houdt zo’n deel je tegen. Misschien is een deel bang en weerhoudt het je om stappen te zetten. Misschien moedigt het je aan om dingen te doen die je eigenlijk niet wilt. Een deel van mij wil die zak chips leegeten, een ander deel van mij zegt dat ik dat niet moet doen. Een deel zegt dat mijn werkstuk nu wel klaar is, maar de perfectionist in mij wil het nog een keer checken.
Innerlijke dialoog
Het goede nieuws is dat je in gesprek kunt gaan met deze delen. Dat klinkt misschien een beetje gek maar het levert prachtige inzichten op. Je komt erachter dat deze delen, eigenlijk het beste met je voor hebben. Ze willen dat het goed met je gaat. De manier waarop ze dat doen, is niet altijd even handig. Door te communiceren met je delen kom je, in overleg, tot andere keuzes.
NLP Practitioner
In de NLP Practitioner opleiding leer je werken met je innerlijke delen. Met prachtige oefeningen en dito inzichten. Wil jij dit ook ervaren? In september start een nieuwe NLP Practitioner opleiding. Misschien is dit iets voor jou. Kom gerust langs voor een vrijblijvend kennismakingsgesprek.
Nieuwsgierig geworden?
Ik kan jou helpen de regie te nemen over hoe jij je voelt. Zodat jij gaat snappen hoe je dat doet. En al die technieken en modellen zoals NLP, geweldloze communicatie en systemisch werk zitten in mijn rugzak en helpen ons daarbij.
Een kennismakingsgesprek is vrijblijvend.